مدل سازی چندهدفه ی زنجیره ی تامین چندسطحی چندمحصولی

در اواخر دهه ی 1980، مدیران دریافتند که صرفاً تولید یک محصول کیفی، کافی نیست. در واقع تامین محصولاتی با معیارها، کیفیت و هزینهی مورد نظر مشتری، چالش های جدیدی را به وجود آورد. امروزه با جهانی شدن بازارها و افزایش رقابت ها، تلاش سازمان ها برای بقا در این بازارها افزایش یافته است. این موضوع، منجر به پیدایش فلسفه ی مدیریت زنجیره ی تامین شده است. مدیریت موجودی زنجیره ی تامین، یکی از چالش های مدیریت است. مدیریت از یک سو با تصمیمات استراتژیک سازمان در رابطه با اعضای زنجیره ی تامین و از سوی دیگر با مفاهیم و مقادیر موجودی ها در کل زنجیره ی تامین، ارتباط تنگاتنگی دارد. استراتژی های کل زنجیره ی تامین و یا هر یک از اعضای آن، بر اساس نحوه ی پاسخگویی به مشتریان (زمان تحویل کوتاه، محصولات نوین، در دسترس بودن محصولات در سطحی بالا و ...) و کارایی زنجیره (قیمت پایین محصولات، کاهش هزینه ها و استفاده ی موثر از سرمایه ها و ....) می باشند. تعیین سطح موجودی ها در طول زنجیره ی تامین، به نحوی که زنجیره بتواند به اهداف متنوع خود مانند رسیدن به رضایت مشتری در زمینه ی پاسخگویی و یا کارایی دست یابد، کاری دشوار می نماید. در این تحقیق متغیرهای کنترل موجودی در زنجیره ی تامین مورد بررسی قرار گرفته و با بررسی مدل سازی زنجیره ی تامین و هدف گذاری چندگانه در آن، به چالش های محاسبه ی بهینه ی موجودی در زنجیره ی تامین پرداخته شده است. در ابتدا، مدل ریاضی زنجیره ی تامین چند سطحی با تولید یک محصول، ارایه شده است. این مدل، با تکمیل مدل های موجود در ادبیات، می تواند در بسیاری از زنجیره های تامین، به منظور رسیدن به سطح هزینه ی بهینه، به کار رود. در مرحله ی بعد، با بررسی مدل شبیه سازی بر پایه ی مدل ریاضی و ترکیب آن با الگوریتم های بهینه یابی، مدل سازی برای یکی از زنجیره های تامین کشور، با چند محصول، انجام شد. نتایج بهینه برای زنجیره ی تامین مذکور، تحلیل شده و در جهت بهبود هزینه و کاهش زمان تحویل سفارشات مورد استفاده قرار گرفت. بهبود شاخص های عملکردی بررسی موردی تا میزان 40 درصد، مهمترین نتیجه ی بهینه سازی در این مرحله از تحقیق است. در ادامه ی تحقیق، مدل بهینه سازی برپایه ی شبیه سازی برای تعداد بیشتری از اعضای زنجیره ی تامین توسعه یافته و نتایج با بررسی سناریوهای مختلف تولید، مقایسه و تحلیل شدند. برای هر سطح از زنجیره، با توجه به اهداف چندگانه، سناریوی تولیدی مناسب انتخاب شده و نتایج بهینه گی مقایسه شدند. در پایان نیز با تحلیل سناریوهای مختلف، شاخص های هزینه ی کل زنجیره ی تامین و دیرکرد در تحویل سفارشات، در سطوح مختلف زنجیره، مورد بررسی قرار گرفتند. نحوه ی پخش کانبان ها در سطح زنجیره ی تامین، نحوه ی تخصیص اندازه ی دسته ی محصولات تولیدی و نیز چگونگی استفاده از سناریوهای متفاوت تولیدی در راستای نیل به اهداف متنوع زنجیره، همچنین نسبت پخش هزینه های زنجیره ی تامین در حالت بهینه، از دیگر نتایج به دست آمده در این تحقیق است.